De Wet op het financieel toezicht (Wft) is voor een groot deel gericht op het reguleren van het gedrag van financieel dienstverleners. De betrouwbaarheid van een financieel dienstverlener is daarbij een belangrijke pijler.
Betrouwbaarheid van een financieel dienstverlener is te onderscheiden in:
- Betrouwbaarheid van beleidsbepalers en toezichthouders; en
- Betrouwbaarheid van medewerkers.
In dit artikel gaan we nader in op de betrouwbaarheid van beleidsbepalers en toezichthouders.
Belang
Wanneer je een boete krijgt, omdat je niet voldoet aan betrouwbaarheidsregels, is dat natuurlijk vervelend. Maar dat is niet dé reden om het over betrouwbare bestuurders te hebben. Naast de kosten die verbonden zijn aan een boete, is een onbetrouwbare beleidsbepaler namelijk ook schadelijk voor de reputatie en het imago van een financieel dienstverlener én de financiële markt.
Het (laten) toetsen van beleidsbepalers en toezichthouders is voornamelijk een kwestie van maatschappelijk vertrouwen. Het maatschappelijk vertrouwen in financieel dienstverleners is namelijk essentieel voor de goede werking van de financiële markt. Om het maatschappelijk vertrouwen in financiële ondernemingen te waarborgen moet de betrouwbaarheid van beleidsbepalers en toezichthouders buiten twijfel staan. Wanneer iemand eenmaal getoetst is, moet hij zich dan ook blijvend onthouden van gedrag dat invloed heeft op zijn betrouwbaarheid.
Personen
Om te voldoen aan de regels van de Wft moet je een aantal stappen ondernemen. Dat begint bij het voornemen om een beleidsbepaler of toezichthouder aan te stellen. Wanneer je voornemens bent om iemand aan te stellen, moet je dit bij de AFM melden. De AFM toetst vervolgens de betrouwbaarheid en/of geschiktheid van de betreffende persoon.
De AFM toetst de betrouwbaarheid door te beoordelen of de persoon voornemens, handelingen of antecedenten heeft die de aanstelling in de weg staan. Denk hierbij aan witwassen of het plegen van valsheid in geschrifte.
Bij het toetsen van de geschiktheid beoordeelt de AFM of een persoon beschikt over de juiste kennis, vaardigheden en professioneel gedrag voor het uitoefenen van de functie. Voor het beoordelen van de geschiktheid onderzoekt de AFM de werkervaring, bestuurlijke achtergrond en afgeronde opleidingen.
Welke toets een beleidsbepaler of toezichthouder ondergaat is afhankelijk van de specifieke functie die de persoon gaat vervullen. De wet maakt verschil in de dagelijks beleidsbepaler, medebeleidsbepaler en toezichthouder. In onderstaande tabel zie je welke toetsing door wie wordt ondergaan:
Dagelijks beleidsbepaler
Dagelijks beleidsbepalers hebben de dagelijkse leiding binnen de onderneming. Zij:
- Bekleden formeel de positie van bestuurder binnen een financieel dienstverlener en staan ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel; en/of
- Bekleden formeel niet de positie van bestuurder, maar hebben feitelijk de dagelijkse leiding binnen een financieel dienstverlener.
Om te bepalen wie in een onderneming dagelijks beleidsbepaler is, kijkt de AFM dus niet alleen naar de formele situatie. De feitelijke situatie is ook van belang. Ook wanneer je niet van plan bent om iemand aan te stellen als bestuurder moet je dus alert zijn op situaties waarbij een persoon feitelijk leiding geeft binnen de onderneming.
Medebeleidsbepaler en toezichthouder
Wanneer er naast de dagelijks beleidsbepalers/bestuurders personen zijn met meer dan 50% aan aandelen, die geen dagelijks beleidsbepaler zijn, worden zij als medebeleidsbepaler getoetst op betrouwbaarheid.
Indien er personen zijn die toezicht houden op het beleid en de algemene gang van zaken, toetst de AFM hen ook op betrouwbaarheid. Een lid van de raad van commissarissen is hier een voorbeeld van.
Proces
Om ervoor te zorgen dat je (blijvend) voldoet aan de betrouwbaarheidseisen is het verstandig om in kaart te brengen wie verantwoordelijk is voor werkzaamheden binnen de organisatie. Beoordeel op basis van de inventarisatie of iemand invloed heeft op het dagelijkse beleid. Kijk bijvoorbeeld wie verantwoordelijk en bevoegd is voor het afhandelen van klachten, het aansturen van medewerkers en het interne overleg over externe communicatie. Die personen kunnen kwalificeren als dagelijks beleidsbepalers en moeten daarmee getoetst worden op betrouwbaarheid.
Zorg vervolgens bij veranderingen in verantwoordelijkheden, afspraken, aandelenverhoudingen of andere wijzigingen dat je controleert of iemand kwalificeert als bestuurder, beleidsbepaler of toezichthouder.
Hulp nodig bij je bedrijfsvoering? Neem dan contact op via 010 – 760 11 00.