Wetswijziging
Halverwege 2018 is de Wwft gewijzigd, met gevolg voor financieel dienstverleners. De wijziging is onderdeel van een reeks maatregelen die bedoeld zijn om witwassen en terrorismefinanciering op Europees niveau aan te pakken.

Voorheen moest je als financieel dienstverlener ook al onderzoek verrichten op grond van de Wwft, maar was het in sommige gevallen toegestaan om het cliëntonderzoek achterwege te laten. Dit was het geval bij relaties waarbij de jaarlijkse premie van een levensverzekering minder dan € 1.000,- of de eenmalige premie minder dan € 2.500,- bedroeg. Door de nieuwe wetswijziging bestaat er geen mogelijkheid meer om het onderzoek volledig achterwege te laten.

Deze verandering heeft als gevolg dat:

• Je in de toekomst altijd een onderzoek moet verrichten bij dienstverlening die onder de Wwft valt; en
• Je voor bestaande klanten bij wie je een onderzoek achterwege hebt gelaten, omdat zij onder de uitzondering vielen, alsnog onderzoek moet verrichten.

Uit door de AFM opgevraagde informatie in de markmonitor is gebleken dat slechts 67% van de financieel dienstverleners die onder de Wwft valt bezig is geweest met deze herziening. De AFM geeft daarnaast aan dat er nog geen enkele melding is gedaan van ongebruikelijke transacties door financieel dienstverleners.

Met deze cijfers en de eerder benoemde situatie bij banken en verzekeraars wekt het dan ook geen verbazing op dat een van de speerpunten van de AFM voor 2019 het tegengaan van witwassen en andere financieel-economische criminaliteit is. De AFM geeft aan financieel dienstverleners te gaan controleren op het voldoen aan regels uit de Wwft en de Sanctiewet.

Het onderzoek
Zonder bewijs of een bekentenis is niet onomstotelijk vast te stellen dat er sprake is van witwassen of terrorismefinanciering. Om toch te voorkomen dat het financiële systeem wordt misbruikt voor witwassen of terrorismefinanciering moeten financieel dienstverleners onderzoek verrichten op basis van een risicobeoordeling. De Wwft vereist hiervoor dat je als financieel dienstverlener het volgende doet:

• Een beoordeling maken van de risico’s die je loopt op witwassen en terrorismefinanciering;
• Onderzoek verrichten naar personen die wensen een zakelijke relatie aan te gaan op basis van het risico op witwassen en terrorismefinanciering dat zij met zich meebrengen;
• Resultaten van het onderzoek vastleggen;
• Het melden van ongebruikelijke transacties, die mogelijk duiden op witwassen of terrorismefinanciering; en
• Medewerkers en beleidsbepalers dagelijks opleiden in het kennen van de wet en het herkennen van ongebruikelijke transacties.

Je kunt een beoordeling maken van de risico’s door bepaalde kenmerken te kwalificeren als risicofactoren. Cliënten kunnen bijvoorbeeld risico’s met zich meebrengen wanneer zij wensen te betalen met grote bedragen contante gelden. Ook wanneer premies betaald worden vanuit het buitenland, en dan meer in het bijzonder uit een financieel offshore centrum, of wanneer personen een premie aan willen gaan die niet in verhouding staat tot het socio-economische profiel van de verzekeringnemer, kan dit risico’s met zich meebrengen.

Het onderzoek dat je verricht moet je vervolgens afstemmen op het risico dat een cliënt met zich meebrengt. De onderzoeken kunnen op de volgende manieren worden uitgevoerd:

• Regulier;
• Vereenvoudigd; of
• Verscherpt

Regulier
Een regulier onderzoek vereist dat je de identiteit van de cliënt en de eventuele uiteindelijke belanghebbende vaststelt en vastlegt. Verder moet je de aard en het doel van de relatie of transactie vaststellen en vastleggen. Controleer ook of de cliënt voor zichzelf optreedt of eventueel voor een ander. Als er voor een ander wordt opgetreden moet je ook beoordelen of de persoon wel bevoegd is om de cliënt te vertegenwoordigen.

Vereenvoudigd
Een vereenvoudigd onderzoek voer je uit bij cliënten met een laag risico. Levensverzekeringen met een lage premie hebben bijvoorbeeld een laag risico. Je stelt bij een vereenvoudigd onderzoek in ieder geval de identiteit van de cliënt en de eventuele uiteindelijk belanghebbende vast en je legt deze vast. Daarnaast stel je de aard en het doel van de relatie of transactie vast en documenteer je deze.

Verscherpt
Bij cliënten met een verhoogd risico, omdat zij bijvoorbeeld een PEP (politiek prominent persoon) zijn, verricht je een verscherpt onderzoek. Bij een verhoogd risico moet je namelijk aanvullende maatregelen nemen. Medewerkers moeten bijvoorbeeld toestemming vragen aan hoger leidinggevend personeel voor het aangaan van een relatie met een PEP.

De risicobeoordeling is niet statisch. Gedurende een relatie kunnen er zich situaties voordoen die ervoor zorgen dat het risico op witwassen of terrorismefinanciering toeneemt (of afneemt). Dit kan een tussentijdse verandering in de begunstigde van een levensverzekering zonder duidelijke band met de verzekeringnemer zijn. Neem dus maatregelen om periodiek te beoordelen of de risicobeoordeling van een bepaalde klant nog juist is.

Hulp nodig bij je bedrijfsvoering? Neem dan contact op via 010 – 760 11 00.